Fragment pierwszego rozdziału pracy doktorskiej, opisujący dzieje Pamiętnika Literackiego w międzywojniu.
Podstawowym czasopismem, które ukazywało się w dwudziestoleciu międzywojennym był Pamiętnik Literacki. Pismo zaczęło ukazywać się w 1902 roku jako organ Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza we Lwowie. Było kontynuacją Pamiętnika Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza, który ukazywał się w latach 1877–1898 pod redakcją Romana Pilata. Pamiętnik był prowadzony przez: W. Bruchanlskiego wraz z B. Gubrynowiczem i E. Porębowiczem (1902–1904); później redakcję przejął Tadeusz Pini (1905–1907), L. Bernacki (1908–1911), W. Hahn (1912–1921), W. Bruchnalski (1923–1924), B. Gubrynowicz (1925–1932), L. Bernacki wraz z W. Bruchnalskim i Ignacy Chrzanowskim (1933–1937) .
Członkami redakcji byli m.in. Wacław Borowy, Manfred Kridl (lata 1933–1938) Zgodnie z założeniami na łamach kwartalnika ukazywały się artykuły naukowe dotyczące literatury różnych epok, związków literatury polskiej i światowej, teorii literatury, metodologii badań oraz popularnego w 20. leciu edytorstwa naukowego i dzieł literackich. Najważniejsze pismo literaturoznawcze podzielno na działy: rozprawy, materiały oraz notatki, miscellanea, recenzje i sprawozdania, wiadomości bibliograficzne. W działach tych najznamienitsi naukowcy publikowali swoje teksty, byli to m.in.: Ignacy Chrzanowski, Julian Krzyżanowski, Stanisław Pigoń, Henryk Ułaszyn, Aleksander Brückner . W zakresie chronologicznym dominowały artykuły, dotyczące literatury staropolskiej i romantycznej. Badania ogłaszane na łamach Pamiętnika kończyły się na epoce Kasprowicza, nie dotykając literatury współczesnej. W ramach pisma ukazywały się tomy monograficzne, dotyczące m.in. twórczości Jana Kochanowskiego, czy też rocznicy edycji Ballad i romansów lub Pana Tadeusza. W dwusetną rocznicę urodzin Zygmunta Krasińskiego Towarzystwo zorganizowało wraz z Zakładem Narodowym im. Ossolińskich zjazd polonistów, który zaowocował trzema tomami prac wydanych w zbiorze pisma, kroniką zjazdu oraz głosami w dyskusji w Księdze referatów . Publikowano rozprawy dotyczące genetyzmu, biografistyki literackiej, analizy utworów, syntezy prądów, sylwetek twórców, problemów geneologicznych, motywów literackich, ujęć komparatystycznych oraz teksty z szeroko pojętego literaturoznawstwa i humanistyki, prace dotyczące folklorystyki i socjologii literackiej. Z kolejnymi numerami umacniała się pozycja poetyki, teorii literatury oraz metodologii badań .
Szczególne miejsce w Pamiętniku miały publikacje, które odnosiły się do badania, analizowania twórczości, recepcji i biogramu Adama Mickiewicza. Pamiętnik mickiewiczowski wychodził pod wyłączną redakcją Romana Pilata . Jak zliczył Stanisław Rosiek na „2 428 stronach sześciu pierwszych tomów […] mowa była wyłącznie o Mickiewiczu” . W ten sposób w życie wcielana była misja redaktorów-założycieli, która polegała na prezentowaniu, porządkowaniu i zestawianiu prac dotyczących wieszcza. Zmienił się jednak paradygmat badawczy, upodobania czytelnicze Już po 1902 roku na łamach periodyku zagościły także problem literaturoznawcze, dotyczące innych pisarzy. Redaktorzy tak zapowiadali zmianę orientacji badawczej: „[czasopismo] pragnie obok postaci i dzieł wieszcza rozszerzyć badania naukowe na pisarzy i dzieła wszystkich epok literatury polskiej […]” . Prym wiódł Juliusz Słowacki, który został wyniesiony na czoło przez młodych krytyków i badaczy. Tematy mickiewiczowskie wracały podczas rocznic związanych z poetą, pokazując jaki wpływ miała twórczość Mickiewicza, jak inspirowała literaturoznawców, jak tekstolodzy borykali się z wydaniami romantyka . Pamiętnik Literacki był źródłem dla mickiewiczologów, historyków, literaturoznawców oraz wszystkich, których interesowała jego postać i twórczość. Układ czasopisma nie zmienił się od momentu, kiedy zaczęło się ono ukazywać, co stało się podwaliną i wzorcem dla wszystkich ukazujących się literaturoznawczych czasopism. Najpoważniejsze teksty naukowe publikowano w dziale Rozprawy, stanowił one dla poruszanego zagadnienia swojego rodzaju monografie w pigułce, „reprezentując […] najgłębszą erudycję autora i nowoczesność zastosowanej metodologii badawczej” . W Materiałach i notatkach ukazywały się odnalezione dokumenty, teksty, listy, glosa, rozważania edytorsko-tekstologiczne. W piśmie nie mogło zabraknąć działu krytyki literackiej i omówienia współczesnego życia literackiego – Recenzje i przeglądy, gdzie ukazywały się omówienia ukazujących się książek, monografii, syntez. Publikacje, które ukazywały się w tym dziale wykraczały poza charakter informacyjno-krytyczny. Wielokrotnie teksty literaturoznawczych autorytetów stawały się przyczynkami do badań naukowych. Wśród działów, pojawiających się w Pamiętniku redakcja prowadziła także Bibliografię literacką czasopism, pomysł ten został zarzucony w latach 20., kiedy analogiczną rubrykę zaczęto prowadzić w Ruchu Literackim. Zestawienia bibliograficzne nadal występowały w Pamiętniku. W latach 1933–1939 ukazywała się seria Biblioteka Pamiętnika Literackiego , w której ukazały się m.in. takie publikacje, jak: Bibliografia Pamiętnika Literackiego i Pamiętnika Tow. Literackiego im. Adama Mickiewicza 1887-1939 autorstwa Zofii Świdwińskiej (Krzyżanowskiej), Mieczysław Brahmer opublikował Z dziejów włosko-polskich stosunków kulturalnych, Julian Krzyżanowski nieśmiertelne z punktu widzenia folklorystyki Paralele. Studja porównawcze z pogranicza literatury i folkloru.
Po pierwszej wojnie światowej pismo borykało się z kłopotami finansowymi. Do wybuchu wojny, nawet w trudnych czasach, redaktorowi – Wiktorowi Hahnowi – udawało się wydawać rocznie ponad 25 arkuszy i współpracować z ponad dwudziestoma redaktorami. Po 18. roku rocznik XVII i XVIII objął jedynie 11 arkuszy dziewięciu autorów. Wilhelm Bruchnalski zajął się wtedy akcja reanimacyjną – szukał nowych autorów, starał się o subwencje. W 1925 roku pismo przejął Bronisław Gubrynowicz, który chciał rozwijać „Pamiętnik” i zachować regularność periodyczności. Redaktor zmarł przedwcześnie, a prowadzenie kwartalnika przejął Bruchnalski. Zaczął on współpracować z Ignacym Chrzanowskim i Ludwikiem Bernackim, który, jak podaje Bronisław Nadolski, de facto prowadził prace redakcji .
Ostatni rok przed II wojną to czas redaktorów: Kazimierza Kolbuszewskiego, Eugeniusza Kucharskiego i Stanisława Łempickiego. Pismo zmieniło też wtedy swoją częstotliwość – ukazywało się raz do roku albo jako półrocznik. Opiekę nad organizacją pisma przejął Juliusz Kleiner, który m.in. starał się także o finanse potrzebne do ukazywania się periodyku.

